Tytuł IX. (art.159 – 165) O Trybunale Konstytucyjnym

Tytuł IX

O TRYBUNALE KONSTYTUCYJNYM

Artykuł 159

1. Trybunał Konstytucyjny składa się z 12 członków powoływanych przez Króla; spośród nich, czterech na wniosek Kongresu, powzięty większością trzech piątych jego członków; czterech na wniosek Senatu, powzięty identyczną większością; dwóch na wniosek Rządu oraz dwóch na wniosek Rady Głównej Władzy Sądowniczej.
2. Członkowie Trybunału Konstytucyjnego powinni być powoływani spośród sędziów i prokuratorów, profesorów uniwersyteckich, funkcjonariuszy publicznych oraz adwokatów; wszyscy oni powinni być prawnikami o uznanej kompetencji z ponad piętnastoletnią praktyką zawodową.
3. Członkowie Trybunału Konstytucyjnego są powoływani na dziewięć lat; co trzy lata ulega odnowieniu trzecia część składu Trybunału.
4. Stanowisko członka Trybunału Konstytucyjnego jest niepołączalne: z wszelkim mandatem przedstawicielskim; z pełnieniem urzędów o charakterze politycznym lub administracyjnym; ze sprawowaniem kierowniczych funkcji w partii politycznej lub w związku zawodowym oraz z zatrudnieniem w ich aparacie; z wykonywaniem zawodu sędziego lub prokuratora oraz z jakąkolwiek działalnością zawodową lub handlową.
Poza tym, członków Trybunału Konstytucyjnego dotyczą wypadki niepołączalności właściwe dla członków władzy sądowniczej.
3. Członkowie Trybunału Konstytucyjnego są niezawiśli i nieusuwalni w czasie sprawowania swego mandatu.

Artykuł 160

Prezes Trybunału Konstytucyjnego jest powoływany spośród jego członków przez Króla, na wniosek plenum tegoż Trybunału na okres trzech lat.

Artykuł 161

1. Trybunał Konstytucyjny rozciąga swą jurysdykcję na całe terytorium hiszpańskie i jest właściwy do rozpoznania:
a) skargi na niekonstytucyjność skierowanej przeciwko ustawom oraz aktom normatywnym z mocą ustawy. Stwierdzenie niekonstytucyjności normy prawnej z mocą ustawy, będącej przedmiotem wykładni sądowej, wywiera skutki wobec tej wykładni, jednakże wyrok lub wyroki zapadłe nie tracą cech rzeczy osądzonej,
b) skargi o ochronę praw w związku z pogwałceniem praw i wolności wymienionych w art. 53 ust. 2 niniejszej Konstytucji, w wypadkach i formie ustalonych przez ustawę,
c) sporów kompetencyjnych pomiędzy Państwem a wspólnotami autonomicznymi oraz wspólnot autonomicznych między sobą,
d) innych kwestii powierzonych mu przez Konstytucję lub ustawy organiczne.
2. Rząd może zakwestionować przed Trybunałem Konstytucyjnym akty i postanowienia podjęte przez organy wspólnot autonomicznych. Zakwestionowanie powoduje zawieszenie danego aktu lub postanowienia, jednakże Trybunał, w terminie nie przekraczającym pięciu miesięcy, powinien potwierdzić lub uchylić, zależnie od przypadku, ich moc obowiązującą.

Artykuł 162

1. Są uprawnieni:
a) do wniesienia skargi na niekonstytucyjność: Przewodniczący Rządu, Obrońca Ludu, pięćdziesięciu deputowanych, pięćdziesięciu senatorów, kolegialne organy wykonawcze wspólnot autonomicznych oraz, w określonych wypadkach, ich zgromadzenia,
b) do wniesienia skargi o ochronę praw: każda osoba fizyczna lub prawna, która powołuje się na interes prawny, jak również Obrońca Ludu i prokuratura.
2. Ustawa organiczna określi osoby i organy uprawnione w pozostałych wypadkach.

Artykuł 163

Kiedy organ sądowy uzna, w dowolnym procesie, że norma z mocą ustawy, mająca zastosowanie w danym wypadku i od której ważności zależy wyrok, może być sprzeczna z Konstytucją, stawia kwestię przed Trybunałem Konstytucyjnym z zachowaniem wymogów, formy oraz ze skutkami ustalonymi przez ustawę, które w żadnym razie nie mogą zostać zawieszone.

Artykuł 164

1. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego są ogłaszane w "Boletin Oficial del Estado" ¹⁸⁾ wraz z ewentualnymi głosami odrębnymi. Posiadają wagę rzeczy osądzonej, poczynając od następnego dnia po ogłoszeniu i nie przysługuje przeciwko nim żaden środek. Orzeczenia stwierdzające sprzeczność z Konstytucją ustawy lub normy z mocą ustawy oraz wszystkie orzeczenia, które nie ograniczają się do subiektywnej oceny jakiegoś prawa, posiadają pełną skuteczność wobec wszystkich.
2. Jeżeli orzeczenie nie stanowi inaczej, ustawa zachowuje swą moc w części nie dotkniętej niekonstytucyjnością.

Artykuł 165

Zasady działania Trybunału Konstytucyjnego, status jego członków, postępowanie przed Trybunałem oraz wymogi dla wniesienia skargi określa ustawa organiczna.

---

¹⁸⁾ Zob. przypis nr 1